Sự trồi sụt của thị trường chứng khoán với tỷ số -500 S&P là một gánh nặng vô cùng quan trọng đối với Tổng thống Obama cho kỳ tranh cử vào nhiệm kỳ tới. Trong khi Hoa kỳ hiện đang nợ chồng, nợ chất ở mức độ 14,000 tỷ USD. Cùng lúc ấy, muốn vực lên nền kinh tế trước hết phải giải quyết tình trạng thất nghiệp. Tuy nhiên, kể từ ngày nhận chức đến nay, vấn đề thất nghiệp vẫn không tiến triễn khả quan.

Trên một góc nhìn ở mức độ vĩ mô hay nói một cách góc cạnh hơn, đứng trên lý thuyết (theoretical), muốn giải quyết cuộc khủng hoảng tài chánh các quốc gia trong khối Âu châu, Hoa kỳ, Nhật bản cũng như Trung quốc cần hy sinh một số quyền lợi của chính mình để vực dậy tình trạng khủng hoảng hiện nay. Tuy nhiên, đó chỉ là một giải pháp (solution) mang tính lý thuyết và quá mênh mông, khó có một quốc gia nào chấp nhận hay hy sinh.



Trên thực tế, cả 3 khối Âu châu, Hoa kỳ và Nhật bản muốn vực dậy, cả 3 cần giảm thiểu mức độ chi tiêu và tạo nên công ăn việc làm cho người dân. Điều nầy đòi hỏi ở sự hợp tác bởi Bắc kinh qua hình thức tăng giá đồng Nhân Dân Tệ. Khi Nhân Dân Tệ tăng lên sẽ giúp nạn lạm phát giảm thiểu, và những hàng hóa nhập khẩu sẽ được mua vào với giá rẻ hơn.

Ngoài ra, như lời Ngoại trưởng Clinton yêu cầu chính quyền Trung quốc nên kêu gọi các nhà sản xuất hãy chú trọng đến nhu cầu hàng hóa tiêu thụ cho người dân bản xứ nhiều hơn là xuất cảng. Do đó, từ nguyên nhân Trung quốc các quốc gia khác trên thế giới như Nam Mỹ, Bắc phi, Đài loan, Nam hàn, Việt nam, Nhật bản sẽ không còn bị áp lực cạnh tranh từ Trung quốc. Khi đồng Nhân Dân Tệ tăng thì những đồng tiền khác cũng đồng hành và khi tất cả cùng tăng thì thị trường hối đói thế giới sẽ cân bằng.



Biết được điều ấy, nhưng Bắc kinh vẫn ngoan cố hứa hẹn rằng sẽ nghiên cứu lại tình trạng nâng cao đồng Nhân Dân Tệ, họ viện dẫn vì bài học kích cầu trước đây vào năm 2008 lên đến 550 tỷ USD đã làm tiêu hao nền kinh tế của Trung quốc.

Thật ra không phải thế, nguyên do gây nên là do hệ thống quản lý tài chánh nghèo nàn và tham ô, nên số tiền kích cầu đã không đến tận tay người dân đói nghèo mà lại rơi vào túi “càn khôn” của lãnh đạo Trung quốc.  



Từ ảnh hưởng của việc tụt dốc -500 S&P, Việt nam đã bị ảnh hưởng lớn, gây nên tình trạng giá vàng tăng và những thử thách tương lai đối với nền kinh tế nước nhà. Như trường hợp trong những ngày qua cơn sốt mua vàng của người dân tăng cao làm giá vàng nhảy vọt.

Điều này sẽ ảnh hưởng đến việc sản xuất và ảnh hưởng thị trường. Bởi vì mọi người tranh nhau mua vàng bằng tiền mặt (cash), thay vì đồng tiền ấy đầu tư trong ngân hàng để kinh doanh, nay lại rút ra để mua vàng và nằm chết trong đó. Hậu qủa trong việc dốc túi mua vàng sẽ đe dọa sự ổn định thị trường và nguyên lý sau cùng sẽ gây khó khăn cho nhà nước trong việc điều tiết nền kinh tế vĩ mô.

Thứ 2,

Một nguy cơ phá sản đến với ngân hàng Việt nam là điều khó có thể tránh được trong tương lai. Do bởi ảnh hưởng của thị trường chung, cộng thêm những thân chủ bỏ tiền trong các trương mục tiết kiệm bị cám dỗ bởi vàng lên giá, nên họ rút tiền ra từ các trương mục tiết kiệm để mua vàng. Gây nên tình trạng ngân hàng cạn vốn, và sẽ không còn tiền để cho vay. Do đó, nhằm thu hút những người bỏ tiền vào ngân hàng, ngân hàng phải trả tiền lời lên đến 14 hoặc 15%, sau đó ngân hàng cho vay ra với phân lãi lên đến 17-19%. Như thế, tiền lời qúa cao, người vay sẽ không thể trả vốn lẫn lời cho ngân hàng.

Trước đây tình trạng tương tự nầy đã xảy xa cho các ngân hàng cũng như công ty tại Mỹ. Nhưng để cân bằng thị trường và giải quyết nạn thất nghiệp chính phủ Mỹ đã xử dụng ngân sách quốc gia vực dậy ngân hàng tư nhân và hãng xưởng, tránh đi tình trạng phá sản.

Riêng Việt nam khác với Mỹ, bởi vì Việt nam không đủ khả năng cũng như điều kiện để chính phủ có thể giúp cho ngân hàng hoạt động bình thường, một khi vốn (capital) bị cạn tiệt. Cho dù, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước đã tuyên bố sẽ “phấn đấu giãm lãi xuất xuống 17-19% trong tháng 9”.

Thứ 3,

Những nổ lực của Bộ Công Thương trong việc chú trọng đến hàng nội là điểm son đáng kể, nhưng nỗ lực ấy phải có sự cộng tác (kết hợp) với Ngân hàng Nhà nước, Bộ Tài chánh v.v.. trong việc hạn chế nhập cảng và khuyến khích xuất khẩu.

Về mặt xã hội, yếu tố tâm lý người dân cảm thấy khi bỏ tiền vào ngân hàng không “yên tâm”, trong khi mọi người đều mua vàng dự trữ, số lượng rút tiền ngân hàng đi mua vàng đã và sẽ nhảy vọt. Tình trạng nầy dễ gây nên những nhà làm sản xuất và kinh doanh thiếu vốn không thể tiếp tục hoạt động tạo công ăn việc làm cho người dân cũng như mang lại GNP (Gross National Product).

Ví dụ như trường hợp các quốc gia Nam Mỹ như Chile, Brazil, chính phủ họ đã nhìn thấy viễn tượng một cuộc khủng hoảng tài chánh sẽ xảy ra sau khi thị trường chứng khoán Hoa kỳ suy giảm, họ đã đi đến quyết định giúp đỡ ngân hàng giảm thiểu lãi suất tiền lời cho người vay, nếu trường hợp người vay hội đủ điều kiện. 



Thứ 4,

Phải nhìn nhận rằng vấn đề đầu tư tại Việt nam trong những năm gần đây được tăng lên một cách nhảy vọt. Kể từ năm 2007 khi Việt nam gia nhập WTO, đã thu hút các doanh nhân ngoại quốc đầu tư (FDI) vào Việt nam, theo sau Trung quốc và Ấn độ. Đặc biệt, nhờ bởi thủ tục của nhà nước dễ dàng, nạn cửa quyền và tham nhũng có tiến bộ hơn những năm trước, hình ảnh đất nước và con người Việt nam được thế giới thu hút và cảm mến. Thêm nữa nhân công rẻ và chăm chỉ làm việc.

Vì thếù, từ năm 2000 (trước ngày gia nhập WTO), tổng số đầu tư cả nước chỉ có 125,8 ngàn tỉ đồøng (29% GDP; tương đương với 8.8 tỉ Mỹ kim), cho đến 2010 (sau ngày gia nhập WTO) tăng lên 850,5 ngàn tỉ đồng (44,6% GDP). Tuy nhiên, vì ảnh hưởng của nền kinh tế toàn cầu cho nên trên thực tế kể từ đầu năm 2011 đến nay đã giảm đi gần 7% và có thể sẽ tiếp tục leo thang trong thời gian tới. Trong bất cứ quốc gia nào vấn đề đầu tư cũng được chú trọng hàng đầu và quảng bá đầu tư trở thành quốc sách. Do đó, muốn biết hiệu qủa của đầu tư ở mức độ nào, các nhà phân tích kinh tế dùng hệ số: ICOR (Incremental Capital-Out Ratio) chia cho GDP (Gross Domestic Product) sẽ tìm ra câu trả lời là tăng trưởng bao nhiêu..

Thứ 5,

Lạm phát. Xã hội Việt nam phát triển theo mô hình kinh tế vĩ mô, thu hút đầu tư, nhập cảng hàng ngoại nhiều mà xuất cảng hàng nội thì ít, cộng thêm mức độ tín dụng tăng tại nội địa trong năm 2000 là 148.5 ngàn tỉ đồng, nhưng đến năm 2010 nâng lên 2018 ngàn tỉ đồng, tương đương với 117 tỷ Mỹ kim. Dĩ nhiên, tăng trưởng tín dụng thì mức độ lạm phát sẽ đi kèm. Ngoài ra, ngân hàng nhà nước in tiền ra để mua ngoại tệ đồng dollar lưu trữ không phải là giải pháp tốt nhất, mà còn gây nên tình trạng lạm phát nhiều hơn nữa. Lạm phát dẫn đến nhiều tiêu cực trên lãnh vực kinh tế, không quân bình thị trường và nhiều biến thái xã hội v.v..

Trong kinh điển trục quây kinh tế, nhà nước nên tìm cách giải quyết tình trạng lãi suất cho vay giảm thiểu ở mức độ có thể hạ nhất, đồng thời các điều kiện tín dụng nới lỏng, thì thị trường bất động sản và chứng khoán sẽ có nhiều triễn vọng hơn. Đây cũng là một động thái tiền kích cầu và ngăn chận nguy cơ phá sản đến với các ngân hàng tương lai..